Američka agencija za nacionalnu bezbjednost (NSA) briše više od 685 miliona snimaka telefonskih razgovora, prikljupljenih tokom 2015. godine od telekomunikacionih kompanija u vezi sa istragama, što nameće pitanje o pouzdanosti tog programa, piše danas AP.
Ogromnu NSA kolekciju snimljenih razgovora prvo je ograničio Kongres, nakon što je bivši saradnik te agencije, Edvard Snouden, dostavio dokumente javnosti otkrivajući pojačano vladino praćenje.
Zakon, usvojen u junu 2015, kaže da idući dalje, podatke mogu da zadrže telekomunikacione kompanije, a ne i NSA, ali da obaviještajne agencije mogu da isfiltriraju veliku bazu podataka.
Sada, NSA briše sve informacije koje je prikupila filtriranjem.
Agencija je sinoć objavila saopštenje u kome navodi da je brisanje započeto u maju nakon što su analitičari NSA zabilježili “tehničke neregularnosti u nekim podacima dobijenim od provajdera telekomunikacionih usluga”.
Ukazuje se da su nepravilnosti rezultirale time da je NSA dobila neke detalje razgovora za koje nije bila ovlašćena da ih dobije.
To ukazuje na manjkavost programa, kaže Dejvid Kris, bivši najviši bezbjednosni zvaničnik u Sekretarijatu za pravosuđe, prenosi Glas Amerike.
“Kažu da moraju da očiste tri godine prikupljenih podataka, unazad do 2015, i da ti podaci koje su prikupili za to vrijeme, koje sada brišu, nisu pouzdani i da su inficirani nekom vrstom tehničke greške”, rekao je Kris, osnivač Kalper partners, konsultatnske firme u Sijetlu.
“Prema tome, šta god da su se nadali da će dobiti tokom posljednje tri godine iz ovog programa kolekcija… sve je bezvrijedno. I zbog toga, oni bacaju podatke i zapravo počinju ispočetka”, dodao je on.
Kristofer Augustin, portparol NSA, ne slaže se sa tvrdnjama da je program neuspješan.
“Ovo je slučaj u kome NSA utvrđuje da je postojao problem i proaktivno preduzima prave korake kako bi ga riješila”, kaže on.
Agencja je pegledala i produžila obaviještajne izvještaje kako bi se uvjerila da su bazirani samo na podacima iz poziva koji su ispravno primeljeni od telekomunikacionih provajdera, kaže on.
Agencija odbacuje da prisvoji krivicu, naveo je Augustin i dodao da se “obratila pažnja na osnovni urok problema”.
Senator Ron Vajden, demokrata iz Oregona, bezkompromisni zagovornik prava na privatnost, krivicu svaljuje na telekomunikacione kompanije koje su snabdijele NSA snimljenim razgovorima.
“Ovaj incident pokazuje da su te kompanije dijelale neprihvatljivo nemarno i da nisu uspijele da se usaglase sa zakonom kada su dijelile osjetljive podatke o klijentima sa vladom”, rekao je Vajden za AP.
Prema zakonu, vlada može da zahtijeva informacije poput detalja koji bi mogli da budu odštampani na telefonskom računu: datum i vreme poziva ili slanja tekstualne poruke, broj kartice telefona, trajanje poziva i kom su broju oni upućeni.
Detalji koji se obezbjeđuju vladi ne uključuju sadržinu bilo koje komunikacije, ime, adresu ili finansijske informacije klijenta, lokaciju mobilnog telefona ili GPS informaciju.
Ukoliko vladini istražitelji imaju osnovanu sumnju da određene brojeve telefona koriste teroristi, koji mogu da budu u SAD ili u inostranstvu, vlada može da zatraži od telekomunikacionih kompanija listu drugih brojeva sa kojima je sumnjivi broj bio u kontaktu i zatim koji su brojevi u kontaktu sa tim brojevima.
NSA je prikupila više od 534,4 miliona detalja poziva i tekstualnih poruka u 2017. od provajdera telekomunikacionih usluga u SAD, poptu AT&T i Vrižin, prema najnovijem vladinom izveštaju koji obrađuje NAS-ova praćenja te godine.
To je više od trostruko više od 151,2 miliona prikupljena u 2016.
Snimci poziva su, prema izvještaju, bili deo napora za prikupljanje obaviještajnih podataka koji su ciljali 42 mete u 2016. i 40 meta u 2017. On definiše ciljeve kao pojedince, grupe pojedinaca, organizacije ili entitete.
Godišnji izvještaj upućen Kongresu od obaviještajne zajednice sada se zahtijeva u sklopu reforme zakona o praćenju iz 2015. Zakon takođe nalaže vladi da traži sudski nalog kako bi prikupljala snimke razgovora.
Zahtijevi za snimanje građana SAD moraju biti bazirani na istrazi koja je pokrenuta u sklopu zaštite od terorizma ili tajnih obaviještajnih aktivnosti i praćenje se ne može sprovoditi nad aktivnostima koje štiti Prvi amandman.
Ipak, uprkos ovim reformama, NSA i dalje dobija neke podatke od telekomunikacionih konpanija za koje agencija nije autorizovana da ih vidi i neki od tih podataka su bili pogrešni, kaže Augustin.
“Ne možemo ići u detalje jer ti detalji ostaju tajni. Ipak, ni u jednom trenutku NSA nije trebalo da dobije sadržaj bilo kog razgovora, ime, adresu ili finansijske podatke pretplatnika ili klijenta, niti poziciju mobilnog telefona, niti GPS podatke”, rekao je on.
Zaštitnici privatnosti i ljudskih prava kažu da je saopštenje NSA podiglo dalju zabrinutost zbog programa.
“Ovo je još jedna u seriji grešaka koje pokazuju da su se mnogi špijunski programi NSA oteli kontroli i da učestalo ne uspijevaju da ispoštuju osnovne granice koje su postavili Kongres i Sud SAD o obaviještajnim službama”, kaže Nima Sajn Ðulijani, pravna savjetnica u Američkoj uniji za građanske slobode u Vašingtonu.
Ðulijani tu govori o američkm federalnom sudu osnovanom u okviru zakona o službama za inostrani obaviještajni rad, kako bi nadgledao zahtijeve za izdavanje naloga za prisluškivanje.
Ona kaže da javnost ima pravo da zna više o ovom slučaju i problemu, poput podatka koliko je snimaka dobijeno kao greška i da li je NSA zabilježila ijednog pojedinca čiji su podaci nepravilno završili u rukama agencije.
Agencije
