Uoči predstojeće balkanske turneje od 1. do 4. marta, Federika Mogerini poručuje da saradnja sa “srcem Evrope” ima prioritet. Ali novi konflikti pokazuju da taj region još ni izdaleka nije zreo za Evropsku uniju.
Novinar Kristijan Gajnic piše za dnevnik “Frankfurter Allgemeine Zeitung” o “novim konfliktima koji pokazuju da Zapadni Balkan još ni izdaleka nije zreo za EU”. Poslije izbjegličkog talasa, situacija u tim zemljama – Makedoniji, Bosni i Hercegovini, Srbiji– smirila se kada je riječ o migraciji.
“Ali, politički i ekonomski, šest država se ne smiruje. Naprotiv, sukobi unutar njih, među njima i sa trećima, sve su češći i zbog njih je najvažniji, možda i jedini, zajednički cilj sve dalji: pristup Evropskoj uniji.”
Mogerini u obilasku
“Opunomoćenica EU za spoljnu politiku Federika Mogerini, koja ovih dana obilazi zemlje Zapadnog Balkana, pred odlazak tamo rekla je da saradnja sa srcem Evrope ima prioritet. Ali, to su samo riječi. Prije će biti da važi ono što je potpredsjednik Evropske komisije Frans Timermans otvoreno izgovorio na Minhenskoj konferenciji o bezbjednosti: Sigurno znam da proširenja EU neće biti ako ne riješimo njene fundamentalne probleme. I zaista, pored teškoća sa ’bregzitom’, sa Grčkom, Rusijom i Turskom, a sada i sa Amerikom, interesovanje za 18 miliona stanovnika Zapadnog Balkana sve je manje. Uz to, oni jedva da zarade 89 milijardi dolara godišnje – manje od Slovačke”.
“Region se prezentuje toliko pocijepan, da Evropskoj uniji lako pada da mu zatvori vrata ispred nosa” – slijede kratki prikazi situacije u Albaniji, gdje se sukob između vlade i opozicije zaoštrava, “opozicija traži nove izbore, bojkotuje parlament i mobilizuje ulicu”. U Makedoniji i tri mjeseca poslije više puta odlaganih parlamentarnih izbora još uvijek nema vlade.
BiH neuspjela država
“Bosna i Hercegovina je de facto neuspjela država – vođe Republike Srpske se podruguju Dejtonskom sporazumu i rade na otcepljenju od ostatka zemlje. I među dvojim drugim etničkim grupama, muslimanskim Bošnjacima i katoličkim Hrvatima, na dnevnom redu su provokacije. Komplikovano državno uređenje je nepopularno rješenje za slučaj nužde koje realno ne funkcioniše.”
“Odnos između Srbije i Kosova takođe je zategnut kao što to nije bio godinama. Srpski predsjednik nedavno je zaprijetio da će poslati vojsku jer srpska manjina osjeća da je kosovski Albanci ugrožavaju. Prije toga je Beograd poslao preko granice voz na kojem je stajalo Kosovo je Srbija. Provokacija je navodno finansirana ruskim donacijama.”
Puč u Crnoj Gori
“Ruski uticaj je dodatno sjeme razdora u regionu. To se pokazuje u Crnoj Gori. Tamo su snage bezbijednosti u oktobru osujetila puč; smatraju da su njegove konce vukli srpsko-ruski pokretači. A da je cilj bio da se spriječi pristup Crne Gore NATO-savezu. Moskva to poriče, ali jasno je da Kremlj želi da spreči dalje širenje Zapadnog odbrambenog saveza i EU u istočnoj Evropi.“
Autor smatra da bi “od Evrope bilo kratkovido da odustane od Zapadnog Balkana”, ali i da “pristup EU zavisi prije svega od samih kandidata. Oni moraju da prilagode EU ne samo svoje privredne, pravosudne i socijalne sisteme, već i da izgrade političku kulturu bez mržnje, bez etničkog ili verskog omalovažavanja. Evropska unija već je suviše podjeljena da bi mogla dobro da radi. Novi kverulanti joj nisu potrebni”.
(DW)
