Siva ekonomija u Bosni i Hercegovini “teška” je skoro osam milijardi KM, a 240 000 ljudi svake godine radi na crno!
Da je stanje poražavajuće, navode i iz Centra civilnih inicijativa (CCI), te upozoravaju da siva ekonomija u našoj zemlji otima čak 25,5 odsto bruto domaćeg proizvoda godišnje!
– Izvještaj “Stanje nacije” pokazuje da BiH ima najveći udio sive ekonomije u Evropi. S obzirom na podatke da 7,3 milijarde KM nije u regularnim tokovima, a da je ukupno poresko opterećenje u odnosu na BDP skoro 40 dosto, dođe se do zbira da BiH godišnje gubi skoro 2,9 milijardi maraka poreza – potvrdili su u CCI.
Da je rad na crno uzeo maha, upozoravaju i iz Saveza samostalnih sindikata (SSS) BiH. Ukoliko ima političke volje, crno tržište može da se ukine za kratko vrijeme, uvjeren je predsjednik SSSBiH Ismet Bajramović.
– Dok se u većini evropskih zemalja, u Evropskoj uniji u cjelini, bilježi pad sive ekonomije, kod nas se i dalje žilavo drži. Siva ekonomija zahvatila nam je sve djelatnosti. Radnici nemaju nikakva prava, dok one koji državu varaju, niko ne dira – kaže Bajramović.
Angažovanje radnika na crno najčešće je, navodi, prisutno u manjim preduzećima u oblasti građevinarstva, ugostiteljstva i turizma, trgovine…
– Zvanični podaci o stanju u ekonomiji BiH govore kako je u BiH 475 000 nezaposlenih, skoro 40 odsto. Ako je, prema kriterijima Međunarodne organizacije rada (MOR-a), broj nezaposlenih 18 odsto, onda ih 23 odsto radi na crno – navodi Bajramović.
Osim rada na crno, poslodavci sve češće prijavljuju radnike na minimalac, a ostatak iznosa daju na ruke. Prema podacima SSSBiH, svaki treći radnik u BiH prijavljen je na minimalac.
Poslodavci se na to odlučuju zbog izuzetno visokog poreza koji se plaća državi, odnosno entitetima. U Federaciji BiH to je skoro 70 odsto poreza i doprinosa na svakog prijavljenog radnika. Dakle, ako radnik ima platu od 1 000 KM, poslodavac mora izdvojiti još između 600 i 700 KM za dažbine državi.
Avaz.ba
