Opština Srebrenica nema ustavno-pravni osnov niti ovlašćenja kao jednica lokalne samouprave za donošenje odluke o njenom izdvajanju iz ustavno-pravnog poretka RS.
Ovo u razgovoru za „EuroBlic“ kaže profesor ustavnog prava Mile Dmičić, komentarišući najave bošnjačkih političara o mogućem organizovanju referenduma o izdvajanju Srebrenice iz ustavno-pravnog okvira RS.
Da li bošnjački političari mogu u praksi sprovesti pretnju o održavanju referenduma o izdvajanju Srebrenice iz RS?
Teritorija RS je jedinstvena, nedeljiva i neotuđiva i međunarodnim i domaćim pravom. Sporazum o promeni međuentitetske linije razgraničenja između RS i Federacije BiH mora biti akt pune saglasnosti oba entiteta i potrebno ga je izneti na potvrdu referendumom u oba entiteta. Postupak teritorijalne promene u RS može biti iniciran od jednice lokalne samouprave u smislu osnivanja ili promene područja opštine, s tim da postupak teritorijalne promene od inicijative, preko elaborata o opravdanosti teritorijalne promene od Skupštine opštine, podrazumeva i odluku Vlade RS i zakonodavni postupak. Međutim, u ovom slučaju pitanje eventualnog izdvajanja Srebrenice iz RS najdirektnije se odnosi na već uspostavljeni teritorijalni balans u smislu da 49 odsto teritorije BiH pripada RS, što je utvrđeno od Ženevskog, Njujorškog do Dejtonsko-pariškog sporazuma.
Predstavnici međunarodne zajednice i bošnjačke stranke spore legitimnost referenduma o Danu Republike. Da li je taj referendum antidejtonski, kako tvrde?
Republički referendum i njegova odluka neće ugroziti integritet i suverenitet BiH, imajući u vidu da je održavanje referenduma legalno i legitimno demokratsko pravo Republike i njenih građana na kojem oni imaju mogućnost da izraze politički stav i mišljenje o Danu Republike. Ustavni sud BiH našao se u situaciji da nema činjenice na osnovu kojih može obrazložiti svoju odluku u vezi sa 9. januarom. Zbog toga je i došlo do kontradiktornih izjava i konfuzije u saopštenjima predsednika i pojedinih sudija Ustavnog suda BiH. Srpska ne može i nikada neće ukinuti svoj praznik i ona će ga stalno obeležavati.
Potreban zakon
Bošnjački političari i nevladine organizacije najavljuju referendum na nivou BiH o ukidanju RS. Da li je takav referendum moguć?
Referendum treba prihvatiti i u BiH i upražnjavati ga što je moguće više kada je reč o proveri političke volje građana o najznačajnijim državnim, političkim, ekonomskim, kulturnim i socijalnim pitanjima. Entitetski ustavi ostavljaju mogućnost za referendum. I na nivou BiH se može organizovati referendum, ali uvažavajući činjenicu da za to treba postojati zakon koji će decidno propisati postupke i procedure koje se odnose na sva pitanja koja referendum zahteva. Tog zakona nema na nivou BiH, a time je i sam referendum nemoguć.
EuroBlic
