Da bi bio riješen problem kontaminiranog zemljišta u banjalučkoj Poslovnoj zoni “Incel” UNDP je sklopio ugovor sa holandskom specijalizovanom kompanijom “Tauv”, koja bi trebalo da predloži buduće korake i uradi projekat sanacije na prostoru ovog nekadašnjeg giganta.
Potvrđeno je to “Glasu Srpske” u Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske.
“Međunarodni eksperti najavili su da bi, nakon što analiziraju dostavljene podatke, u idućem periodu trebalo i da posjete Banjaluku i obiđu lokacije u ‘Incelu’ radi dobijanja jasnije slike o tome kako treba kreirati plan za upravljanje kontaminiranim područjem i projekat sanacije”, naglasili su u ovom ministarstvu.
U ministarstvu podsjećaju da su oni preuzeli koordinirajuću ulogu, te su organizovali dva sastanka predstavnika svih relevantnih institucija, da bi definisali dalje aktivnosti u vezi da sanacijom “Incela”.
Na drugom sastanku formiran je operativni tim, koji je u roku od sedam dana prikupio sve raspoložive podatke koje su međunarodni konsultanti, koje je angažovao UNDP, tražili radi izrade prethodne procjene lokacije. Prikupljanje tih podataka odnosilo se, kažu, na infrastrukturu podzemnih instalacija i arhivu dozvola koje su izdate za privredne subjekte u okviru Poslovne zone “Incel”.
Kako su naveli u Ministarstvu za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju, tu se misli na sve dozvole, računajući i preduzeća koja su prestala da rade, zatim geološke i hidrološke podatke, satelitske snimke lokacije, raspored objekata u Poslovnoj zoni, kao i kompletnu podzemnu komunalnu infrastrukturu.
Istakli su i da je operativni tim svakodnevno u komunikaciji sa međunarodnim konsultantima, s obzirom na to da se na osnovu podataka kreira plan za održivo upravljanje kontaminiranim područjem i projekat sanacije.
Podsjetili su da rješavanje problema u “Incelu” zahtijeva nekoliko faza i to tačnu analizu trenutnog stanja, prijedlog rješenja i izbor najbolje tehnike sanacije tog područja, kao i detaljan projekat sanacije, a nakon što ovaj problem bude riješen uslijediće monitoring i praćenje.
“Posljednji podaci uzorkovanja podzemnih voda su ohrabrujući, imajući u vidu da nisu pokazali veće koncentracije zagađenja piralenom i teškim metalima od dozvoljenih”, naveli su u ministarstvu.
Dodali su i da bi sanacija zemljišta u “Incelu” mogla da traje godinama, jer je riječ o problemu koji je nastajao desetinama godina unazad.
“Policija i tužilaštvo treba da utvrde odgovornost poslovnih subjekata koji su nekada djelovali ili djeluju i danas u ovoj poslovnoj zoni”, poručili su iz ministarstva.
Na pojedinim lokacijama u “Incelu” utvrđeno je da kancerogenog ulja piralen ima čak 3.000 puta više nego što je dozvoljeno, pokazale su analize zemljišta sa tog područja.
Hemijska analiza zemljišta obavljena je na ukupno 52 lokacije u “Incelu”, od kojih je na 21 otkriven piralen u prekoračenim vrijednostima, a na kojima posluje ukupno šest preduzeća. Pored zagađenja piralenom ukazano je i na veoma visoko prisustvo teških metala, jer su njihove vrijednosti na najvećem broju lokacija prekoračene.
Inicijativa
S obzirom na hitnost i ozbiljnost situacije u “Incelu”, ministarka za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske Srebrenka Golić u junu se sastala sa ambasadorom Švedske u BiH i pokrenula inicijativu da se interventno djeluje u okviru projekta “Ekološki prihvatljivo upravljanje postojanim organskim zagađujućim materijama u industrijskom i sektoru upravljanja otpadom”, koji realizuje UNDP BiH, a finansira vada Švedske.
Švedska ambasada je prihvatila inicijativu, a UNDP je odobrio Srpskoj i FBiH po 300.000 dolara za lokacije koje su identifikovane kao prioritetne.
(Glas Srpske)